Gzip, Brotli, Zstd Sıkıştırması, Performans Sonuçları ve SEO Tavsiyeleri

Takip ettiğimiz web sayfalarında performans araçlarının anlamsız düşüş bildirimleri Merlin‘in uykularını kaçırdı. Web sitelerinin ön yüzünde bir sorun yoktu peki ya görünmeyen tarafta neler oluyordu . Performans sonuçlarında sıkıştırma kaynaklı bir bildirime rastladık. Yükleme sürelerine etki etmeyen bu durum hata olarak olası Google etkileri dolayısıyla takip edilmeliydi. İşte uzun saatlerin sonunda özellikle Cloudflare arkasında bulunan web sitelerini ilgilendirebilecek bir konunun çıktılarını sizinle paylaşıyoruz. Cloudflare 25 Eylül 2024’de Zstd’yi herkes için devreye alacağından bahsediyordu . Peki performans araçları ve Google Bot Zstd’ye hazır mıydı. Eğer Google Bot için halen Gzip ve Brotli geçerliyse Zstd’ye otomatik geçen web sitelerinin sıralaması ne olacaktı.

HTTP Sıkıştırması – Web İçeriğinin Sıkıştırılması

Web sayfalarının yükleme hızını artırmak ve bant genişliği tüketimini azaltmak için HTTP sıkıştırma teknikleri yaygın olarak kullanılır. Web sayfaları ve sıkıştırma konusu http ve web içeriği sıkıştırması olarak ele alınır.

HTTP sıkıştırması, sunucu ile istemci (tarayıcı) arasındaki veri alışverişinde, verinin daha küçük bir boyutta transfer edilmesini sağlayan bir tekniktir. Bu, sayfa yükleme sürelerini kısaltarak kullanıcı deneyimini iyileştirirken, aynı zamanda SEO performansını da olumlu yönde etkileyebilir.

Web içeriklerinin sıkıştırılması genellikle HTML, CSS, JavaScript, JSON ve XML gibi metin tabanlı dosyalar için uygulanır. Görsel ve video gibi medyalar ise genellikle sıkıştırılmış formatlarda depolandığı için ek bir HTTP sıkıştırmasına ihtiyaç duymazlar.

Şimdi, en popüler üç sıkıştırma türüne detaylı bir şekilde bakalım: Gzip, Brotli ve Zstd.

Gzip Sıkıştırma Nedir?

Gzip, en yaygın kullanılan web sıkıştırma algoritmalarından biridir. 1992 yılında Jean-loup Gailly ve Mark Adler tarafından geliştirilen Gzip, özellikle HTTP protokolü üzerinden veri transferini hızlandırmak için kullanılır.

Gzip’in Çalışma Prensibi

Gzip, DEFLATE algoritması temel alınarak çalışır ve tekrarlanan karakter dizilerini daha küçük segmentlere böler. Böylece, veri transferi sırasında bant genişliği kullanımı azalır. Gzip sıkıştırması, özellikle HTML, CSS ve JavaScriptdosyalarında oldukça etkilidir.

Gzip’in Avantajları

• Çoğu tarayıcı ve sunucu tarafından desteklenir.
• Ortalama %60 – %80 oranında sıkıştırma sağlar.
• Yapılandırması kolaydır ve sunucular tarafından hızlı bir şekilde uygulanabilir.

Gzip’in Dezavantajları

• Brotli ve Zstd kadar yüksek sıkıştırma oranı sunmaz.
• Daha yüksek CPU kullanımı gerektirebilir.

Brotli Sıkıştırma Nedir?

Brotli, Google tarafından geliştirilmiş yeni nesil bir sıkıştırma algoritmasıdır. 2015 yılında duyurulan Brotli, özellikle HTML, CSS ve JavaScript dosyalarını sıkıştırmak için kullanılır.

Brotli’nin Çalışma Prensibi

Brotli, LZ77 sıkıştırma algoritmasını, Huffman kodlamasını ve 2. seviyede entropi kodlamasını kullanarak çalışır. Gzip’e kıyasla daha iyi sıkıştırma oranları sunar.

Brotli’nin Avantajları

• Gzip’e göre %20-30 daha iyi sıkıştırma sağlar.
• Tarayıcıların büyük çoğunluğu tarafından desteklenir.
• Özellikle düşük bant genişliği bulunan bölgelerde avantajlıdır.

Brotli’nin Dezavantajları

• Daha yüksek sıkıştırma seviyelerinde CPU tüketimi fazladır.
• Sunucularda yapılandırılması Gzip’e göre biraz daha karmaşıktır.

Zstd Sıkıştırma Nedir?

Zstd (Zstandard), Facebook tarafından geliştirilmiş modern bir sıkıştırma algoritmasıdır. 2015 yılında piyasaya sürülen Zstd, daha hızlı ve daha etkili sıkıştırma sağlayan bir algoritma olarak öne çıkar. Protokol, Mart 2024’te desteklenen bir sıkıştırma algoritması olarak Chromium tabanlı tarayıcılara ve Firefox’a dahil edildi. 25 Eylül 2024’te Cloudflare herkes için Zstd’nin kullanıma sunulduğunu duyurdu.

Zstd’nin Çalışma Prensibi

Zstd, LZ77 tabanlı sıkıştırma algoritması ile geliştirilmiş dinamik Huffman kodlamasını kullanır. Bu sayede hem yüksek hızda hem de yüksek sıkıştırma oranlarında çalışabilir.

Zstd’nin Avantajları

• Brotli ve Gzip’e kıyasla daha hızlı sıkıştırma ve açma işlemi sunar.
• Daha iyi sıkıştırma oranlarına ulaşabilir.
• CPU kullanımını optimize ederek daha düşük enerji tüketimi sağlar.

Zstd’nin Dezavantajları

• Googlebot gibi arama motoru botları henüz tam destek sağlamayabilir.
• Web sunucularında Brotli ve Gzip kadar yaygın olarak uygulanmamaktadır.

Gzip, Brotli ve Zstd’yi Web Sitelerinde Nasıl Etkinleştirebiliriz?

1. Gzip Sıkıştırmasını Etkinleştirme

• Apache Sunucularında: .htaccess dosyasına aşağıdaki kodu ekleyin:

<IfModule mod_deflate.c>
  AddOutputFilterByType DEFLATE text/html text/plain text/xml text/css text/javascript application/javascript
</IfModule>

• Nginx Sunucularında: nginx.conf dosyasına ekleyin:

gzip on;
gzip_types text/plain text/css application/json application/javascript;

2. Brotli Sıkıştırmasını Etkinleştirme

• Apache İçin .htaccess dosyasına ekleyin:

<IfModule mod_brotli.c>
  AddOutputFilterByType BROTLI_COMPRESS text/html text/plain text/xml text/css text/javascript application/javascript
</IfModule>

• Nginx İçin:

brotli on;
brotli_types text/plain text/css application/json application/javascript;

3. Zstd Sıkıştırmasını Etkinleştirme

Zstd henüz tarayıcılar tarafından tam olarak desteklenmese de, bazı sunucular için etkinleştirilebilir.

• Nginx İçin:

zstd on;
zstd_types text/html text/plain text/css application/json application/javascript;

• Cloudflare Kullanıyorsanız:
  • Zstd şu anda Cloudflare’in CDN cache sisteminde kullanılıyor, ancak istemcilere Brotli veya Gzip sunuluyor.
  • Cloudflare ayarlarında Otomatik Brotli Sıkıştırma seçeneğini etkinleştirdiğinizden emin olun.

Not: Tüm sıkıştırma türlerini test etmek için curl -I -H "Accept-Encoding: gzip, br, zstd" https://siteadresiniz.com komutunu kullanabilirsiniz.

Zstd Kullanmalı mıyım?

Bu sorunun cevabı, Googlebot’un Zstd’i destekleyip desteklemediğine ve SEO test sonuçlarınıza bağlı.

Zstd Kullanmanız Uygun Eğer:

✔ Googlebot’un Zstd desteklediğini doğruladıysanız.
✔ Hedef kitleniz çoğunlukla Chrome kullanıcılarıysa (özellikle mobilde).
✔ Sunucu yükünü ve bant genişliği tüketimini azaltmak istiyorsanız.
✔ Sayfa hızınızı artırarak Core Web Vitals skorlarını iyileştirmek istiyorsanız.

Zstd Kullanmak Riskli Eğer:

⚠ Googlebot’un henüz Zstd desteği olup olmadığı belirsizse.
⚠ SEO araçları (Google PageSpeed Insights, Lighthouse) hâlâ “Enable Compression” hatası veriyorsa.
⚠ Eski tarayıcıları veya sistemleri desteklemek zorundaysanız.

Google’ın Sıkıştırma ile İlgili Tavsiyesi

Google, sayfa hızını artırmak için GZIP veya Brotli kullanımını öneriyor, ancak Zstd’den şimdilik bahsetmiyor.
Performans testlerinde “Enable Compression” hatası almanızın nedeni, Zstd’in henüz bu araçlar tarafından tam olarak desteklenmemesidir.
Yani Zstd kullanmak, sayfa hızınızı artırabilir ama SEO araçlarında yanlış uyarılar almanıza neden olabilir.

SEO Önerisi: Eğer sayfa hızını ölçerken Google PageSpeed Insights gibi araçlarda GZIP veya Brotli öneriliyorsa, Zstd yerine Brotli kullanmayı düşünebilirsiniz.

---

GZIP vs Brotli vs Zstd: Hangisi SEO için Daha İyi?

Özellik	GZIP	Brotli	Zstd
Googlebot Desteği	✅ Evet	✅ Evet	❓ Bilinmiyor
Mobil Uyumluluk	✅ Evet	✅ Evet	🚧 Kısmen
Sıkıştırma Oranı	📉 Orta	📈 Yüksek	📈 Yüksek
Hızlı Açılma	🔄 Orta	⚡ Hızlı	🚀 Çok Hızlı
Google Tavsiyesi	✅ Var	✅ Var	❌ Henüz Yok

Cloudflare’ Üzerin’de Zstd Nasıl Devre Dışı Bırakılır ?

Cloudflare üzerinde Zstd’yi devre dışı bırakmak için RULE (Kural) oluşturulur. Şurada nasıl yapılacağı anlatılmaktadır.

Sıkıştırma Algoritmalarının Tarihçesi

Sıkıştırma Türü	Geliştiren	Çıkış Yılı
Gzip	Jean-loup Gailly, Mark Adler	1992
Brotli	Google	2015
Zstd	Facebook	2015

---

Sıkıştırma Oranları Karşılaştırması

Sıkıştırma Türü	Sıkıştırma Oranı (%)	Hız (MB/s)
Gzip	60-80	100-150
Brotli	80-90	80-120
Zstd	90-95	200-300

SEO ve Sıkıştırma Seçenekleri

Web sitesi hızının Google sıralamalarında doğrudan bir faktör olduğu bilinmektedir. Google PageSpeed Insights, GTmetrix ve Lighthouse gibi performans analiz araçları, web sitelerinin sıkıştırma tekniklerini de değerlendirerek skorlarını belirler.

Sıkıştırma Kullanılmadığında Ne Olur?

• Sayfa boyutu büyük kalır ve yüklenme süresi artar.
• Kullanıcı deneyimi olumsuz etkilenir.
• SEO sıralamalarında düşüş yaşanabilir.

Sıkıştırma Kullanıldığında SEO’ya Etkileri Ne Olur?

• Daha hızlı sayfa yükleme süreleri sağlar.
• Mobil uyumluluk açısından avantaj sunar.
• Google tarafından daha iyi değerlendirilme şansı artırır.

Googlebot’un Gzip ve Brotli‘yi tanıdığını biliyoruz ama son gelişmeler ışığında Zstd ile ilişkisi netleşmiş değil.

Sonuç

Web sitenizin performansını artırmak için Gzip, Brotli veya Zstd gibi sıkıştırma tekniklerini kullanmanız büyük avantaj sağlar. Şu anda en yaygın tercih edilen sıkıştırma Brotli’dir, çünkü Googlebot ve tarayıcılar tarafından yaygın olarak desteklenmektedir. Ancak, ilerleyen günlerde Zstd’nin yaygınlaşması ile bu durum değişebilir. SEO açısından en iyi uygulama, web sitenizin sıkıştırmasını optimize ederek kullanıcı deneyimini ve sıralamalarınızı iyileştirmektir. Biz bu sıkıştırma türlerini danışmanlık hizmeti verdiğimiz işletmelerimiz için gözetiyor ve takip ediyoruz. Özellikle Google Bot ve Google Arama Konsolu’nun Zstd ile ilişkisine dair yeni bilgiler edindikçe paylaşacağız.

Media Felix / Tech Lab / Merlin